Hoe kan ik alert zijn voor wat er in mijn partner omgaat? Brené Brown, schrijft hierover in ‘De kracht van kwetsbaarheid’. In mijn relatie met jou sta ik vaak voor een schuifdeur die als het ware op een kier staat. Doorheen die schuifdeur zie ik jou aan de andere kant van die deur, en ik merk dat jij met iets zit. Ik sta dan voor de keuze: ik kan de schuifdeur op een kier laten en je achter de deur alleen laten zitten of ik kan de schuifdeur verder opentrekken en contact met jou zoeken.
Je laat de schuifdeur op een kier Jeroen: Mijn zus vraagt om een weekendje naar ons te komen. Ik vraag Johanna of ze het goed vindt, en ze zegt met een lichte zucht “ja zeker”. In plaats van in te gaan op de twijfel die in dat antwoord klinkt, neem ik haar woorden letterlijk en beschouw de zaak als beslist. Ik houd de schuifdeur op een kier.
Johanna: Jeroen begint ineens na het ontbijt lichtjes overactief spullen in de hall op te ruimen. Ik vermoed dat het zijn manier is om te laten blijken dat hij de rommel in de gang weg wil hebben, maar ik ga er niet op in, en laat hem doen. De schuifdeur blijft op een kier.
Johanna: Het is zaterdagmorgen, Jeroen is vroeg opgestaan en nog druk bezig achter de computer voor zijn werk. Hij wil de dingen inhalen die tijdens de week door tijdsgebrek zijn blijven liggen. De drukte weegt hem precies erg zwaar. Hij vraagt of ik naar het containerpark wil gaan om de gele zakken voor het plastiek weg te doen en ook de gele zakken van de praktijk wil meenemen. Dat is iets dat hij eigenlijk altijd doet. Er flitst van alles door mijn hoofd:Waarom moet ik dat doen? Dat doet hij altijd, ik weet maar amper hoe het op het containerpark allemaal werkt. Wat denkt hij wel. Jeroen is altijd met zijn werk bezig waardoor er natuurlijk geen tijd overblijft voor taken in het huishouden, het is geen oplossing om ze dan maar naar mij door te schuiven, dan verschuift de drukte naar mij en ik houd graag wat lege momenten over voor onverwachtse dingen. Oei, hij heeft het weer erg druk, is het niet té druk? Ik zal ze maar wegbrengen om te helpen en zal ook nog eens vragen of het nog wel gaat.
Mijn gevoelens variëren erg op korte tijd. Eerst ben ik eerder boos en ontgoocheld omdat ik me een beetje de dupe voel van zijn engagementen voor het werk. Ik heb het ook erg druk maar probeer toch een zeker evenwicht te houden tussen mijn werk en ons gezin. Als hij dan zijn taken naar mij doorschuift, heb ik schrik dat het voor mij ook te druk wordt.
Maar dan slaat boosheid toch om in bezorgdheid en medelijden. Ik bedenk namelijk dat Jeroen vaak in alle drukte, toch heel hard zijn best doet om toch nog dingen in het huishouden te doen, zoals de afwas als ik daar geen tijd voor heb gehad. En ook al is het erg druk, als ik vraag om een muur bij mijn ouders te schilderen, staat hij meteen met de verfborstels klaar. Het moet wel weer verschrikkelijk druk zijn op zijn werk, anders zou hij dit zeker niet aan mij vragen. Dit besef helpt me om de schuifdeur open te zetten. Er is iets in mij gekanteld : in plaats van weerstand voel ik een beginnende mildheid. Uiteindelijk geeft het me zelfs een blij gevoel dat ik zo iets kan doen om de drukte voor hem een beetje te verminderen. Dus ik laad de gele zakken in mijn auto in en vraag nog eens of hij het niet te druk heeft. Ik ben blij en zelfs een beetje fier dat ik me deze keer niet door mijn eerste flitsgedachten en gevoelens van boosheid heb laten leiden maar geprobeerd heb hem te helpen en gevraagd heb naar de drukte. Dit gaf een opening om er nog eens rustig over te praten en maakte dat we samen in de namiddag konden gaan fietsen.
Jeroen: We hadden deze zomer een vakantie van 2 weken gepland in Frankrijk, samen met onze 3 volwassen kinderen. De eerste week was al ingevuld, voor de 2de week wilden we wachten op de coronasituatie en de gevolgen daarvan voor een eventuele quarantaine bij terugkeer. Toen duidelijk werd dat quarantaine niet nodig zou zijn, wou ik de tweede week gaan organiseren. Voor mij zijn twee volle weken weg zijn in een andere omgeving zo veel meer deugddoend dan één week dat ik gewoon niet twijfelde.
Maar de plannen kwamen niet van de grond. Als doorheen een denkbeeldige schuifdeur zag ik dat Johanna niet veel aanstalten maakte om mee te denken, en ontwijkend antwoordde op allerlei ideeën die ik opperde. Mijn spontane gedacht was er een van onbegrip : “Waarom doet ze niet mee ?” Ik probeerde te gissen naar redenen : Angst voor corona ? Twijfel of we toch niet in quarantaine zouden moeten (de cijfers in Frankrijk waren niet rooskleurig) ? Geen zin om langer van huis te blijven ? Vrees dat onze dochters liever niet zo lang met hun “oudjes” weg zouden willen zijn ?
Aanvankelijk voelde ik schrik om hierover in gesprek te gaan, omdat ik vreesde dat -wat Johanna’s motieven ook zouden zijn- ze onherroepelijk zouden leiden tot de beslissing van een kortere vakantie, en eigenlijk wou ik dat niet. Dus probeerde ik Johanna’s afzijdig blijven te negeren. Maar ik besefte gaandeweg dat mijn negeren tot niets zou leiden. Binnenin verschoof mijn beleving van wat ík ervoer naar wat Johanna misschien beleefde. Ik wist dat onze vakantie maar geslaagd kon zijn, als we het eens zouden zijn over de inhoud én de duur. Ik wist ook dat Johanna’s aarzeling een goede reden moest hebben, en ik besefte dat ik me maar goed zou voelen als ik daar rekening mee kon houden. Bij mij groeide het verlangen om te horen wat er in Johanna omging, om een luisterend oor te zijn voor haar bezorgdheden. Ik wou ook dat zij een fijne vakantie zou beleven zonder onuitgesproken remmen. Al die overwegingen, en dat verlangen om me in Johanna in te leven hielpen me om het gesprek te openen : “je ziet het precies niet zitten om die tweede week aan te pakken ?” Eerst zei ze gewoon “nee”, maar op mijn “waarom”, vertelde ze dat haar grootste aarzeling bij onze kinderen lag. Twee van de drie startten met werken meteen na de vakantie en wegblijven tot de vooravond van een eerste job, zou voor hen wel veel stress meebrengen. Daar lag dus haar grootste bezorgdheid. Dank zij de schuifdeur die toen open gegaan is, veranderde mijn ontgoocheling over een kortere vakantie in aanvaarding en zelfs blijdschap over een herwonnen verbondenheid. Zo is onze kortere vakantie buitengewoon meegevallen.
Kiezen voor elkaar Voor ons is het wezenlijk dat we in het leven van alledag steeds weer alert zijn voor de stemmingen van de ander. Ik zou bijna zeggen : dat we leren onze partner te ‘lezen’. Dat kunnen we door een cultuur van aandacht te ontwikkelen voor de signalen van onze man of vrouw, ook de indirecte signalen, verbaal of niet-verbaal.
Brené Brown noemt vier kenmerken op van empathie. Vooreerst komt het erop aan de gevoelens van de andere te zien (te ‘lezen’) . Verder is het belangrijk niet te oordelen over wat de ander beleeft, en van daaruit (derde aspect) in de schoenen van mijn man/vrouw te gaan staan. Dit is het belangrijkste aspect van wat wij empathie noemen. Als ik empathisch ben, loop ik als het ware met de beleving van de andere in mij rond. Deze drie kenmerken kunnen we al herkennen en beleven in de situatie waar we aan deze kant van de schuifdeur staan. Zodra we de schuifdeur hebben geopend kunnen we een gesprek met elkaar aangaan. En in dat gesprek kunnen we volop naar de emoties van onze partner luisteren, ze als het ware aan hem/haar teruggeven. Dat zalige moment van je ten volle begrepen te voelen danken we aan de empathie.
Encounter Vlaanderen organiseert webinars, ervarings-weekends en workshops voor koppels. Op zo’n weekend gaan we op zoek naar die klik van het begin. We helpen jullie door je een nieuwe manier van communiceren aan te bieden die zeer effectief is. Verschillende thema’s komen aan bod. Geef opnieuw richting aan jouw relatie, júllie relatie! Voel je vrij, los van de sleur en verbonden met elkaar. Het weekend doe je écht samen. Je hoeft niets in een groep te doen. Er zijn geen therapeuten. Een beproefd concept dat zeer effectief is en jullie op het spoor van verbondenheid zet.
Zin in meer? Neem een kijkje op de website en boek alvast een weekend van ‘Samen naar meer’. Naast weekends voor koppels vind je er ook een specifiek aanbod voor jongeren.
Liefde en meer 